Je kent vast nog wel het gezegde uit je jeugd van ‘wat je zegt, ben je zelf.. ‘. Ik bedacht me laatst dat daar eigenlijk meer waarheid in zit dan ik toentertijd voor mogelijk had gehouden. Het was toen meer iets wat je op een bepaald deuntje opdreunde als je ruzie had met iemand. In volwassen vorm komt het echter nog steeds vaak voorbij in de spreekkamer bij individuele of relatietherapeutische gesprekken.

Want wat je zegt is wat je ook gedacht hebt. In die zin is het meer ‘wat je denkt ben je zelf’. Er zitten gedachten achter wat je uiteindelijk hebt uitgesproken. Die gedachten zijn een grote diversiteit aan opkomende en voorbijgaande mindsets. Sommige gedachten zijn leuk en kunnen een glimlach op je gezicht toveren, anderen zijn pijnlijk, verdrietig of we schamen ons voor deze gedachten.

Rampgedachten maken dat je gaat lijden

Als mensen psychosociale problemen ervaren dan is het eerste waar we het over hebben, de gedachten die er spelen. Die gedachten kleuren namelijk de manier hoe jij naar de ander kijkt of hoe je in een situatie staat. Sommige mensen zijn heel goed in het denken van rampgedachten bijvoorbeeld. Ze denken heel vaak ‘stel nou dit… of wat nou als dat…’. De werkelijkheid die zij in hun hoofd scheppen is niet waar maar is een waarschijnlijkheid die ze op dat moment voor waar aannemen en waar ze behoorlijk onder kunnen lijden.  De rampgedachten zetten voortdurend je hele systeem op scherp.

Zichzelf vervullende voorspelling

Zo heb je ook gedachten die voorspellend van karakter zijn. Je denkt iets en kijk... zie je wel, het is waar. Een handig trucje van je brein waar je vaak zelf intrapt trouwens want dingen die niet kloppen met je veronderstelling of ‘voorspelling’ die je filtert je brein automatisch weg of daar schenk je lang niet zoveel aandacht aan dan aan datgene wat je ‘voorspelling’ of overtuiging bevestigt. Immers dat wat je aandacht geeft, valt je op. Denk maar eens aan een auto willen kopen en je wilt een bepaald type auto graag hebben. Opeens zie je ze overal rijden.. en dat is niet omdat er opeens meer van die auto’s op de weg zijn maar omdat je aandacht, je focus er op is gericht en je bewustzijn dit dan opmerkt waar het anders wordt weg gefilterd als irrelevante informatie.

Je schept je eigen werkelijkheid

In die zin is wat je denkt, wat je zelf bent. Je vormt en schept jezelf en je omgeving zoals jij deze interpreteert, met je denken. Je hebt een (zelf)beeld, een eigen interpretatie van alles wat volgens jou waar of juist is en hoe je jezelf in de zelfgeschapen werkelijkheid positioneert als mens ten opzichte van anderen. Je overtuigingensysteem voorziet je hierin.

En toch is wat je denkt niet wat je bent, al lijkt dat wel zo te zijn. Er is immers iemand die denkt. Een ‘denker’. Daarbij zijn al die komende en gaande gedachten slechts van tijdelijke aard en dat zou dan betekenen dat als ze weg zijn dat ‘jij’ er ook niet meer bent. Immers als gedachten slechts vluchtige bewustzijnstoestanden zijn, hoe kunnen ze jou dan als persoon zijn?

Dat is toch best een interessante gedachte… en de moeite waard om eens te onderzoeken.

© Nationale Zorggids / Jolande Rommens-Musquetier